بازشناسی چهره ، فناوری است که میتواند شخص را از طریق یک تصویر دیجیتال یا یک قاب فیلم از یک منبع ویدیویی شناسایی یا تأیید کند. چندین روش وجود دارد که در آنها سیستمهای تشخیص چهره کار میکنند، اما به طور کلی آنها با مقایسه ویژگیهای انتخاب شده صورت از تصویر داده شده با چهرههای موجود در یک پایگاه داده کار میکنند. همچنین به عنوان یک برنامه کاربردی مبتنی بر هوش مصنوعی بیومتریک توصیف میشود که میتواند با تجزیه و تحلیل الگوهای مبتنی بر بافت و شکل صورت فرد، شخص را به طور منحصر به فرد شناسایی کند. در حالی که در ابتدا این فناوری نوعی برنامه رایانهای بود، در چند وقت اخیر در سیستم عاملهای تلفن همراه و در سایر اشکال فناوری مانند رباتیک، کاربردهای گستردهای را ارائه دادند.
این فناوری به طور معمول به عنوان کنترل دسترسی در سیستمهای امنیتی استفاده میشود و میتوان آن را با سایر بیومتریکها مانند سیستم تشخیص اثر انگشت یا چشم عنبیه مقایسه کرد.
اگرچه دقت سیستم تشخیص چهره به عنوان یک فناوری زیست متریک کمتر از تشخیص عنبیه و تشخیص اثر انگشت است، اما به دلیل عدم تماس با فرد، به طور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد؛ اخیراً به عنوان ابزاری برای شناسایی و بازاریابی تجاری نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
از جمله موارد دیگر برنامههای کاربردی میتوان به تعامل پیشرفته انسان و کامپیوتر، نظارت تصویری، نمایهسازی خودکار تصاویر و پایگاه داده ویدئو، اشاره کرد.
برخی از الگوریتمهای بازشناسی چهره با استخراج نشانهها یا ویژگیهایی از تصویر صورت، ویژگیهای صورت را شناسایی میکنند. به عنوان مثال، یک الگوریتم ممکن است موقعیت نسبی، اندازه و یا شکل چشم، بینی، استخوانهای گونه و فک را تجزیه و تحلیل کند. سپس از این ویژگیها برای جستجوی تصاویر دیگر با ویژگیهای منطبق استفاده میشود.
تاریخچه فناوری بازشناسی چهره
اولین تجربیات مربوط به بازشناسی چهره را میتوان به سالهای 1960 دانست که به روشهای ترسیمی اشاره داشتند هیچکس در آن زمان نمیتوانست کاملا تصور کند که نیم قرن بعد، نرمافزار تشخیص چهره میتواند در همه جا مورد استفاده پلیسها، متخصصان امنیتی، دولت و یا حتی به عنوان یک کلمه عبور در دستگاههای حضور و غیاب تشخیص چهره مورد استفاده قرار گیرد.
بازشناسی چهره یک فناوری بیومتریک است، در حال حاضر مایکروسافت از نرم افزار شناسایی صورت برای احراز هویت در ویندوز 10 استفاده میکند در همین حال، محققان در آلمان در حال توسعه فناوریهای جدید تشخیص چهره هستند که میتواند در تاریکی چهره افراد را تشخیص دهد.
طی سالهای 1964 و 1965، بلدسو، به همراه هلن چان و چارلز بیسون، با استفاده از رایانه برای شناسایی چهره انسانها کار کردند .اما چون بودجه توسط یک آژانس اطلاعاتی بدون نام تأمین میشد که اجازه تبلیغات را نمیداد، تعداد کمی از آثار منتشر شد.
بر اساس منابع موجود، مشخص شد که روش اولیه، شامل علامتگذاری دستی نشانههای مختلف صورت مانند مراکز چشم، دهان و غیره بوده است. فواصل بین نشانهها نیز به طور خودکار محاسبه و برای تعیین هویت بین تصاویر مقایسه میشود. این روش تشخیص به دلیل تنوع زیاد در چرخش و کج شدن سر، شدت و زاویه نور، حالت چهره، پیری و غیره دشوار بود.
پروژهWoody Bledsoe, 1966
این پروژه تعامل بین انسان و ماشین بود زیرا انسان مختصات مجموعهای از ویژگیها را از عکسها استخراج میکند، سپس توسط کامپیوتر برای شناسایی استفاده میشود. این اپراتورها میتوانستند در هر ساعت حدود 40 تصویر پردازش کنند. هنگام ساخت پایگاه داده، نام شخص موجود در عکس با لیستی از فواصل محاسبه شده (فواصل بین دوچشم ،ابرو، دهلن و. بینی و ..) و در کامپیوتر ذخیره میشد.
حدود سال 1997، سیستمی که توسط کریستف فون در مالسبورگ و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوخوم در آلمان و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در ایالات متحده ایجاد شد، عملکرد بهتری نسبت به سیستمهای موسسه فناوری ماساچوست و دانشگاه مریلند داشت.
سیستم بوخوم از طریق بودجه آزمایشگاه تحقیقات ارتش ایالات متحده توسعه یافت. این نرمافزار با عنوان ZN-Face فروخته شد و توسط مشتریانی مانند دویچه بانک و اپراتورهای فرودگاهها و سایر مکانهای شلوغ مورد استفاده قرار گرفت. این نرمافزار به اندازه کافی قوی بود تا بتواند از نمای کمتری از چهره استفاده کند. همچنین میتواند از طریق موانع شناسایی سبیل، ریش، مدل موهای عوض شده و عینک حتی عینک آفتابی از طریق موانع مختلف شناسایی شود.
در سال 2006، عملکرد جدیدترین الگوریتمهای تشخیص چهره در چالش بزرگ شناسایی چهره (FRGC) ارزیابی شد. در این آزمایشات از تصاویر چهره با وضوح بالا، اسکن صورت 3 بعدی و تصاویر عنبیه استفاده شده است. نتایج نشان داد که الگوریتمهای جدید 10 برابر دقیقتر از الگوریتمهای تشخیص چهره در سال 2002 و 100 برابر دقیقتر از الگوریتمهای سال 1995 هستند. برخی از الگوریتمها توانستند از شرکتکنندگان انسانی در شناخت چهره پیشی بگیرند و میتوانند دوقلوهای یکسان را شناسایی کنند.